Soms vraag ik me af….

                                          kunnen we God bewijzen?

Het zou wel makkelijk zijn: Bewijzen dat God bestaat. Dat zou gesprekken met mensen die niet geloven een heel eind makkelijker maken. Maar helaas: God bewijzen kun je niet. Dat heeft te maken met de basis van onze wetenschap. De basisregel van onze wetenschap (bedacht door Immanuel Kant) is dat we alleen iets wetenschappelijk kunnen bewijzen als wij het kunnen waarnemen met onze zintuigen. Dat maakt God bewijzen onmogelijk: God gaat buiten de zintuigen om. Kant zei dan ook dat je drie dingen niet kan bewijzen, maar dat je die maar het beste kon aannemen: het bestaan van het zelf, het bestaan van God en het bestaan van de wereld. Maar goed, het bestaan van God kunnen wij met deze basisregel van de wetenschap niet bewijzen, maar ook niet ontkrachten: God gaat buiten de waarneming van de wetenschap om. Toch heeft dit veel wetenschappers van vroeger en nu niet tegengehouden om te zoeken naar bewijzen van het bestaan van God. En veel atheïsten naar een bewijs voor het niet-bestaan van God. Het meest recente voorbeeld van het laatste is het boek van Richard Dawkins ‘God als misvatting’. Een sterk antwoord op dat boek is het pas uitgekomen boek van Stefan Paas en Rick Peels ‘God bewijzen’.

Geloof en bewijs

De vraag is wat we precies bedoelen met ‘bewijs’. Veel zaken gaan buiten die nauwe wetenschappelijke definitie om van ‘zintuigelijk waarneembaar’ zijn. Neem bijvoorbeeld het begrip ‘rechtvaardigheid’. Dit is niet op die manier te vatten. Een ander voorbeeld van een begrip wat niet zomaar te vatten is, is ‘liefde’. Liefde is niet te bewijzen, maar toch speelt het voor veel mensen een belangrijke rol in het leven.

Stel, iemand heeft geen idee wat liefde is en gelooft er ook niet in. Hoe kan je aan zo’n iemand bewijzen dat er liefde is in de wereld? Nou, je kunt die persoon op pad sturen en zo kan diegene zelf die liefde ontdekken door mensen te bestuderen. Die ziet dan dat mensen elkaar liefhebben, zich in liefde door elkaar laten bijsturen en hun leven erdoor laten bepalen. Zo is het ook met het geloof in God. Je kunt God niet bewijzen, maar je kunt mensen wel wijzen op de gelovigen die met God op pad zijn gegaan, die zich door Hem laten bijsturen en die hun leven erdoor laten bepalen. Vanaf het vroegste christendom af aan zijn die gelovigen de krachtigste getuigen van het bestaan van God. Een andere verwijzing naar God zijn wonderen die gebeuren.

Wonderen

Wonderen worden in de Bijbel tekenen genoemd, tekenen van het bestaan van God. Zij verwijzen naar God, naar het Koninkrijk. ‘ik zag twee beren, broodjes smeren, o het was een wonder’ is geen wonder in de bijbelse zin. Het is hooguit een vreemde gebeurtenis. De genezingen van Jezus laten iets zien van Gods bevrijdende liefde, van leven zoals leven bedoeld is. Een wonder is niet iets dat we (nog) niet kunnen verklaren. De geboorte van een kind is een wonder, ook al weten we hoe dat kind verwekt is. Het verwijst naar meer, het zet je aan het denken. Soms overkomt je iets waarvan je denkt: dat is wel erg toevallig! Christenen geloven dat zoiets je van boven ‘toe’ kan vallen. Je toevertrouwen aan zo’n teken blijft een geloofskeuze. Tekenen zijn géén bewijzen. Ze bevestigen en versterken het vertrouwen.

Gedeeltelijk geïnspireerd door ‘Met hart en ziel’, Nynke Dijkstra

Deze column is nieuw: een plaats om niet-frequente vragen te stellen over wat je bezighoudt. Daarvoor hebben we natuurlijk wel jouw vragen nodig! Stuur je vraag op naar de predikant en zij gaat er verder mee aan de slag.