Beknopt verslag Generale Synode 25 – 26 april 2019

Impressie van een deelnemer

Dhr. Carel de Vries is benoemd tot lid van ons moderamen vanwege het aftreden van dhr. M. v/d Klooster. Als ouderling-kerkrentmeester treedt dhr. de Vries tevens toe tot het bestuur van de DienstenOrganisatie.

“Onbevangen geloven in de marge” is de titel van de voordracht door prof. G. Noort als ethisch thema. Nog geen halve eeuw geleden was kerstening van de maatschappij een belangrijke opdracht voor de kerk. Tegenwoordig richt de kerk zich veelmeer op verbinding met Christus. Afhankelijk van persoonlijke gave, identiteit en culturele omgeving kan nadruk gelegd worden op publiek (marktplein-) of individueel (klooster-) kerkzijn. Wereldwijd vinden we dit onderscheid terug tussen kerken op het zuidelijk halfrond (b.v. Afrika) die krachtig evangeliseren en kerken in Aziatische (moslim) gebieden die het geloof niet publiekelijk uitdragen maar door vieren, gemeenschap en zorg voor naaste “het geheim bewaren”.

Door reorganisaties en inkrimping wordt het gebouw van onze DienstenOrganisatie (administratie – ondersteuning – Kerk in Actie etc.) in Utrecht momenteel voor 70 % verhuurd. Hoewel dit financieel aantrekkelijk is, is de kerk geen vastgoedhandelaar en wordt verkoop en verhuizen overwogen. Indien zich op de nieuwe locatie tevens christelijke organisaties vestigen waarmee door nauwe samenwerking een kwaliteitsverhoging wordt bereikt, is er sprake van campusvorming. De Synode stemt in met gericht onderzoek voor deze campus mits tevens de dienstverlening aan gemeenten hierin wordt betrokken.

“Elk kind en iedere jongere weet zich door God geliefd”. Binnen onze kerk geeft JOP (JOng Protestant) daar vorm en betekenis aan. Bij de presentatie van de mogelijkheden van JOP wordt onderscheid gemaakt tussen gemeenten waar – nauwelijks betrokken jeugd is, waar – in de diverse activiteiten nog individuele binding tussen leiding en jongeren is en waar – ontmoetingen in grotere groepen wordt georganiseerd.

Het huidige liedboek: “Zingen en bidden in huis en kerk” is in 2013 gepresenteerd als proeve. De Synode heeft nu deze bundel “als liedboek” aanvaard. De organisatie achter dit liedboek (ISK) zal gebruik en nadere ontwikkeling stimuleren bv. via prijsvragen. Via www.liedboek.nl/registers kunnen thema liederen eenvoudig worden geselecteerd. Op ons verzoek zal de lay-out van de eerste 150 liederen nadrukkelijker als Psalmen worden weergegeven.

Met een nieuwe liturgie voor viering en avondmaal hebben onze Lutherse collega’s de eerste dag afgesloten. Waarlijk een prachtige ontmoeting met onze Heer, na een dag van “arbeid in de wijngaard”.

Tot kerkordelijke aanpassingen is besloten voor: – predikantswerkzaamheden met een tijdelijk karakter, – leden in het buitenland, – generale regeling Preekconsent en – generale regeling Permanente Educatie. Daarnaast hebben we de huishoudelijke regeling Generale Synode aangepast aan de wijzigingen die voortgekomen zijn uit Kerk 2025. Inhoudelijk zal onderzocht gaan worden hoe de leden van de Synode invloed op de agenda van onze vergadering kunnen krijgen.

Vanuit de Protestantse Kerk zijn sinds 2005 meer dan 200 nieuwe kerkplekken ontstaan zoals pioniersplekken, kliederkerken, leefgemeenschappen en monastieke initiatieven. Dezen richten zich grotendeels op mensen met niet-kerkelijke achtergrond. Na een aantal jaren actief te zijn hebben een fors aantal van deze initiatieven – met behoud van hun specifieke zelfstandigheid – behoefte aan een formelere inbedding in onze kerk. De kerkordelijke gebruiken van een reguliere (wijk) gemeente worden daarbij als niet passend ervaren. Ten behoeve van deze “niet-gewone” gemeenten is het rapport “Mozaïek van kerkplekken” aangenomen. De bedoeling is dat de komende jaren op basis van individuele aanvragen ruimte geboden wordt aan nieuwe vormen van gemeente-zijn – “kerngemeenten” genoemd – die zich qua karakter, beleving en organisatie onderscheiden van de plaatselijke reguliere gemeente. Ten aanzien van de ambten – zowel professioneel (voorganger) als van leden uit die gemeente zelf – heeft de Synode nog diverse vraagtekens waarvoor nader onderzoek gedaan zal worden.

In het verlengde van te ontwikkelen “kerngemeenten” zal eveneens onderzoek gedaan worden naar reguliere “kleine gemeenten”, waar de organisatorische druk op het voortbestaan onevenredig hoog is.

Uitgebreid is gesproken over de notitie: “Schuilplaats in de wildernis”, een verkenning tot actualisering van kerkelijk beleid rond seksueel misbruik. In november worden gerichte ontwikkelingen gepresenteerd.

Met vriendelijke groet, Jan Wytse Boorsma Workum jw@booree.nl of jw@boorsma.frl